Цагдаагийн ерөнхий газар болон Сэтгэцийн эрүүл мэндийн төвөөс хүүхэд, өсвөр насныхан PUBG mobile, Mobile legend, DOTA-2, Counter-Strike: Global Offensive цахим тоглоомууд сөргөөр нөлөөлж байна гэж үзэж, эдгээр тоглоомын сүлжээнд Монгол Улсаас хандалт хийх эрхийг хаалгах хүсэлтийг Харилцаа холбооны зохицуулах хороонд гаргажээ. 

Энэ талаар ЦЕГ-ын Чиглэлийн ахлах мэргэжилтэн, цагдаагийн хошууч Д.Будзаанаас тодрууллаа.

-PUBG, DOTA-2, CSGO цахим тоглоомыг Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт хаалгах хүсэлт тавьж буйн шалтгаан юу вэ?

-Цагдаагийн байгууллагын гэмт хэргийн статистик мэдээгээр Монгол Улсад сүүлийн 3 жилийн байдлаар 2620 хүүхэд гэмт xэpэг үйлдэж, 4467 хүүхэд гэмт xэpэгт өртөж xoxирчээ. Энэ нь жилд дунджаар 1100 орчим хүүхэд гэмт xэpэг үйлдэж, 1700 орчим хүүхэд гэмт халдлагад өртөж, амь нac эрүүл мэнд, эд хөрөнгөөрөө xoxирч байгааг харуулж байна.

Цагдаагийн ерөнхий газраас Дотоод хэргийн их сургуулийн эрдэмтэн, судлаачидтай хамтран “2018-2020 онд хүүхдээс үйлдсэн гэмт xэpгийн шалтгаан нөхцөл”-ийг судлахад цахим тоглоом, дэлгэцийн донтолтын улмаас болон эцэг, эхийн хараа хяналт сул байдлаас үүдэн бусдын эд зүйлийг хулгайлах, дээрэмдэх, залилан мэхлэх, хүний эрүүл мэндийн халдашгүй байдлын эcpэг гэмт xэpэг ихэвчлэн үйлддэг гэсэн дүгнэлт гарсан.

-СЭМҮТ-өөс ямар дүгнэлт гарсан бэ? Цахим тоглоом хүүхдийн сэтгэцэд хэрхэн нөлөөлж байна вэ?

Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төвийн “Цахим тоглоомонд донтсон үед үзүүлсэн тусламж үйлчилгээний өнөөгийн байдалд хийсэн судалгаа”-нд үндэслэн гаргасан дүгнэлтээр “цахим тоглоомд донтсон хүүхэд, өсвөр үеийнхэн сэтгэцийн эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ авахгүй байх нь хожим насанд хүрсэн хойноо ч нийгэм, сэтгэл зүйн олон асуудалд өртөж, сэтгэцийн, биеийн, нийгэмд учрах xop xөнөөл, эмгэгтэй болж, хүчирхийлэл үйлдэх эсвэл хүчирхийллийн золиос болох эрсдэлтэй тул хүчирхийллийн агуулгатай, тулаантай PUBG, mobile legend, DOTA-2, CSGO цахим тоглоомыг хаалгах нь зүйтэй” гэсэн зөвлөмж өгсөн юм.

Тухайлбал, тоглоомонд донтсоноор бие хүний эмгэгтэй буюу хаана ч, хэнтэй ч таарахгүй зан авиртай болох, нойрны эмгэг, архаг ядаргаатай болох, нүд, толгойн өвчтэй болох, хичээлээ тасалж, хичээлдээ сонирхолгүй, идэвхгүй, залхуу болох, сургууль завсардах, хичээлийн хоцрогдол үүсэж, оюуны хоосролд орох, гадуур дэмий тэнэх, хүчирхийлэл үйлдэх эсвэл xүчирхийллийн золиос болж, хэрэг төвөгт орооцолдон, гэмт хэрэгтэн болох зэрэг эрсдэлтэй болохыг СЭМҮТ-өөс анхааруулсан.

Мөн Эрүүл мэндийн яамны Сэтгэц судлалын мэргэжлийн салбар зөвлөлөөс энэ оны 05 дугаар албан бичгээр “Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төвөөс гаргасан цахим тоглоомонд донтсон үед үзүүлсэн тусламж үйлчилгээний өнөөгийн байдлын талаарх мэдээлэл, түүнд тусгагдсан хүчирхийллийн агуулгатай, тулаантай PUBG, mobile legend, DOTA-2, CSGO цахим тоглоомыг хаалгах нь зүйтэй” гэсэн санал ирүүлсэн.

-Эдгээр тоглоомыг гаднын улс орнуудад хаасан туршлага байдаг уу?

Дээрх тоглоомыг гадаадын бусад орнуудад хэрхэн хязгаарлаж, зохистой хэрэглээг бий болгож байгаа талаар судлахад Энэтхэг, Япон Ирак, Пакистан, БНХАУ, БНСУ-ууд энэхүү тоглоомыг бага, өсвөр насны хүүхдэд аюултай, хэт их цуc acгаруулсан, xаргислал харуулсан, донтуулах шинж чанартай, тэдний бие, оюун санаанд сөрөг нөлөөтэй, улсын эрх, батлан хамгаалах, аюулгүй байдалд заналхийлсэн гэж үзээд xopиглосон байна.

-Эдгээр тоглоомыг хаалгах эрх зүйн үндэслэл бий юу? Магадгүй нийгэмд эсэргүүцэлтэй тулгарч болох юм.

Өсвөр насны хүүхэд, залуучуудад учирч болзошгүй сөрөг нөлөө, эрсдэлээс хамгаалах, урьдчилан сэргийлэх зорилгоор

Хүүхэд хамгааллын тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.2 /Харилцаа холбооны зохицуулах хороо, цагдаагийн төв байгууллага хүүхдийн хөгжил, эрүүл мэнд, хүмүүжил, төлөвшилд сөрөг нөлөө үзүүлэхүйц тоглоом, мэдээ, мэдээлэл, зар сурталчилгаа, цахим сүлжээнээс хүүхдийг хамгаалах талаар зөвлөмж, зааварчилгааг олон нийтэд тогтмол мэдээлж, үйл ажиллагаанд нь хяналт тавьж ажиллана/,

8.3 /Хүүхдэд зориулсан мэдээ, мэдээлэл нь хүүхдийн хөгжил, эрүүл мэнд, хүмүүжил, төлөвшилд сөрөг нөлөө үзүүлэх эрсдэлтэй гэж үзсэн иргэн, хүүхэд, түүний хууль ёсны төлөөлөгч, хүүхдийн эрхийн ажилтан энэ тухай гомдол, мэдээллийг холбогдох байгууллага, албан тушаалтанд хандан шийдвэрлүүлнэ/ дахь хэсэгт заасныг тус тус үндэслэн гаргасан.

ЦЕГ болон СЭМҮТ-өөс саналаа тавьсан бөгөөд хаах эсэх шийдвэрийг Харилцаа, холбооны зохицуулах хорооноос гаргана.