​​Б.Болдсайхан: Яс сийрэгжилтийг зогсоох ганц л эмчилгээ бий ХАДГАЛААД АВ

Эрүүл мэнд
khiimori.co@gmail.com
2022-02-05 12:46:19

Үе мөчний өвчний шинж тэмдэг нь юу вэ. Хөдөлгөөний дутагдалтай холбоотой юу?

-Шинж тэмдэг нь тодорхой л доо. Үе мөч өвдөнө, хөдөлгөөн хязгаарлагдана, хавдаж болно, өнгө нь өөрчлөгдөж улайж болно. Бас үйл ажиллагаа бүрэн хийж чадахаа болино.

Ийм шинжүүд илэрвэл үе мөчний өвчтэй болж эхэлсэн гэсэн үг. Үе мөчний өвчин гэхээр ерөнхийд нь ярьж байна. Хэд хэдэн үндсэн хэсэг бий.

Нэгд, үрэвслийн гаралтай.

Энэ нь Монголд хамгийн их тохиолддог. Ревматизм буюу хэрлэгийн гаралтай өвчин. 

Хоёрт, гэмтлийн гаралтай.

Ямар нэг байдалтай үе гэмтэж, үений эргэн тойрон холбоосуудаа гэмтээж байсан бол. Бараг хүн бүр л шагайгаа мулталж, тохойгоо эвгүй цохисон байдаг. 

Гуравт, насны өөрчлөлт.

Эрэгтэй, эмэгтэй хүн хүн хоёр дахь шилжилтийн насандаа яс ургах, эргэж шимэгдэх процессын тэнцвэр алдагдсанаас болж, ясны гадна талын гадар илүү нимгэрч хатууран илүү ургац үүсч, дотор тал нь сийрэгжиж эхэлдэг.

Үений дотор талд ийм өөрчлөлтүүд гарах юи уу, үений гадарга нь арзайгаад хэлбэрээ алдаж эхэлбэл үе мөч өвдөж эхэлдэг. Ерөнхий асуулт учир ерөнхий хариуллаа.

Харин үе мөчний өвчин хөдөлгөөний дутагдалтай холбоотой юу гэвэл маш их холбоотой. Байгалиас заяаснаар бол хүн үргэлж хөнгөн шингэн шогшож байдаг.

Харин бүр сүүлд нь хүн ширээний ард арван цаг суудаг, гэртээ очоод диван дээр налайж хэвтдэг болоод байна. Тэрнээс болж хүний үенүүд өөрчлөлтөнд орж, яс сийрэгжиж, хэврэгшиж, эмзэгшиж, маш эрт авддаг болж байгаа.

-Орой болохоор хурууны үеэр өвддөг. Энэ үе мөчний өвчин мөн үү?

-Үе өвдөж байна гэдэг нь үе мөчинд өөрчлөлт гарч байна гэсэн үг. Ялангуяа, Монголд хавар, намарт цаг агаар тогтворгүй, хүйтэн, дулаан ээлжилдэг учир өвчин сэдрэх нь элбэг. Тиймээс үе мөч өвддөг хүмүүс хавар, намар сайн эмчилгээ хийх хэрэгтэй. Тухайлбал, энэ хүн пенициллин-жи эхэлсэн гэж бодож байна. Уг тариа үе мөчнүүдийг үүсгэдэг шалтгааныг тасална. Том хүн пенициллин жи-г 2,4 саяар 21 хоногт нэг удаа хоёр жил тасралтгүй хийх хэрэгтэй. Мөн аспирин 100-г оройн хоолны дараа нэг жил тогтмол уух ёстой. Хавар 14-20 хоногийн хугацаанд ибупрофеин ч юм уу, эмчээс зөвлөгөө аваад үрэвсэл дардаг, өвчин намдаах эм хавсарч уух ёстой. Дархлаа зохицуулах эм давхар ууж болно. Үе мөч өвддөг хүн хавартаа бие гайгүй байсан ч эмчилгээ хийх нь зүйтэй.

-Хэрэв жирэмсэн бол дээрх эмчилгээг хийж болох уу?

-Жирэмсэн бол дээрх эмчилгээг хийлгэж болохгүй. Урагт шууд нөлөөлөхгүй эмүүдийг сонгож хэрэглэх хэрэгтэй. Аспирин их хэрэглэвэл цус алдаж зулбах магадлалтай.

-Үе мөчний өвчинд хамгийн сайн эм, наалт, тариа юу байна вэ?

-Үе мөчний өвчин гэж ерөнхий өвчин байхгүй. Дотроо арав гаруй төрлийн өвчин байгаа. Тийм учраас оношоо тогтоолгож, ялган оношлуулах хэрэгтэй. Түүнд тохирсон наалт, тариа эсвэл эмийн алийг хэрэглэхийг эмч үзэж байж зөвлөнө.

-Олон жилийн өмнө ревматизмаар үе мөч өвдөж хоёр өвдөг хавдаж байсныг эмчлүүлээд дараа нь Хужиртын рашаан, шавар эмчилгээ хийлгээд зүгээр болсон. Одоо дахиад өвчин орж өвдөг өвдөөд байна. Шавар эмчилгээндээ дахиж явж болох уу. Эсвэл эм тариагаар эмчилгээ хийлгэсэн нь дээр үү?

-Хэрвээ үе мөчний өвчин ялангуяа ревматизм гэсэн оноштой байгаад сэдэрсэн бол дахин хоёр жилийн хугацаанд сайн эмчилгээ хийлгэх хэрэгтэй. Юуны өмнө хоолой дахин өвдсөн байх вий оношлуулах хэрэгтэй. Түүнээс сэргийлэх эмчилгээ хийх хэрэгтэй. Хэрвээ хоолой өвдөж байгаа бол пенициллин-жи, аспирин уу. Хоолой өвдөөгүй, үе мөч бага зэрэг өвдөж байгаа бол харьцангуй гайгүй байгаа дээр нь аспириныг өдөр бүр 100 мг-аар хоср жилийн турш уух хэрэгтэй. Мөн напраксин гэдэг эм уу. Энэ эм удаан хугацаагаар уух зориулалттай. Мөн ходоод гэдсэнд харьцангуй гайгүй нөлөөтэй. Сулфасалазин гэдэг эмийг эмчийн заавраар ууж болно. Үе мөчний өвчнийг сайн эмчлэхээс гадна ходоод гэдэсний хуучин үрөвсөл, шархыг эмчилдэг. Дээр нь хавар, намар ялангуяа улирал солигдох үед буюу хавар Мартын 8-наас эхлээд хориод хоног, намар ОЮктябрийн баярын үеэр огцом улирал шилжих үед дархлаагаа зохицуулах, үрэвслийн эсрэг эрчимтэй эмчилгээ хийлгэвэл бусад үед нь харьцангуй гайгүй байдаг. Үүний завсраар зуны дулаан улиралд шавар эмчилгээ хийлгэвэл сайн үр дүнтэй. Зуны эхэн сараас намрын дунд сарын төгсгөл хүртэл дулааны улиралд хийх ёстой эмчилгээнд гам сайн барих ёстой байдаг.

-Хөлийн ул байнга халуун оргиж явдаг нь ямар нэг өвчний шинж тэмдэг үү?

-Энэ бол өвчний шинж тэмдэг биш. Ийм шинж тэмдэг зарим хүнд байдаг. Бамбай булчирхайн үйл ажиллагаа их байгаа хүмүүст хөлийн ул, гарын алга халуу оргих, хөлрөх зэрэг шинж тэмдэг их илэрдэг. Хүний ургаль мэдрэл гэж байдаг. Симпатик, парасимпатик гэсэн хоёр хэсэгтэй. Ургаль мэдрэл нь хүний ухамсарт ухаанаас хамаарахгүйгээр булчин, судас, мэдрэлүүдийг зохицуулдаг.

Судсан дээр нэг нь агшаадаг. Нөгөө нь тэлж байдаг. Гэдэсний гилгэр булчинд бол нэг нь гэдсийг суллаж байхад нөгөөх нь агшааж байх жишээтэй. Парасимпатик буюу тэр судсуудыг тэлдэг, суллаж байдаг мэдрэлийн систем нь давамгай байвал хөлийн ул халуу оргих шинж тэмдэг илэрдэг. Тэгэхээр өөрт нь зовиуртай л биш бол эмчилгээ хийлгэх шаардлагагүй. Ерөөс зарим хүний хөл даарч, заримынх нь халууцаж байдаг нь байгалийн жам.

-Яс сийрэгжилтийг яаж эмчлэх вэ. Манай хүүхдийг эмч үзээд яс сийрэгжилттэй гэсэн?

-Яс сийрэгжилтийг зогсоох ганц л эмчилгээ бий. Кальци уух. Энэ нь өсөлтийн насны хүүхдүүдэд, мөн 50-иас дээш насны хүмүүст ихэвчлэн тохиолддог. 11-16 насны охид, хөвгүүд хурдтай өсөх үед калциа нөхөж авч чаддаггүй. Хөл гар нь өвдөх үед эцэг, эх нь өсөлтийн өвдөлт зүгээр гэж тайлбарладаг. Гэтэл энэ нь өвчин биш ч кальци дутагдаж байна гэсэн мэдээлэл өгч байгаа юм. Ийм үед хүүхдэд хоногт 400 мг-аас нэг гр кальци, 500 гр-аас нэг литр сүү, тараг уулгаж байх ёстой. Мөн 50 –иас дээш насны бүх хүн даавар нөхөх эмчилгээ хийлгэх нь зүйтэй. Яс сийрэгжихээр ясны гадна тал нь хатуу, нимгэн, дотор тал нь сийрэг болчихдог. Амархан хугардаг. Настай хүмүүс явганаас унаж сүүжээ хугална гэдэг нь ердөө л яс сийрэгжсэнийх юм шүү дээ.



Холбоотой мэдээ