"Нэг бүс нэг зам” санаачилга ба Монгол Улс
НийгэмБНХАУ-аас гаргасан “Нэг бүс нэг зам” санаачилга, ялангуяа Монгол-Хятад-Орос гурван улсын эдийн засгийн коридор нь Монгол улсыг хөрш орнуудтайгаа худалдаагаа өргөжүүлэх, газраар Европын холбоо, далайн тээврээр Азийн орнуудтай холбогдох боломж олгох юм.
Судлаачдын хэлж буйгаар Монгол Улс “Нэг бүс нэг зам” санаачилгад ихээхэн найдлага тавьж байгаа юм байна.
Гэвч Монгол улсын өрийн түвшин ихээхэн өндөр түвшинд байгаа бөгөөд 2020 оны байдлаар нийт гадаад өрийн хэмжээ нь ДНБ-ых нь 244.8%-тай тэнцэж байсан байна.
Дэд бүтцээ хөгжүүлэхэд зориулж Хятадаас нэмж их хэмжээний зээл авснаар Монгол Улс өрөө тогтвортой төлж чадахгүй байдалд орох эрсдэлтэй юм.
2013 онд “Нэг бүс нэг зам” санаачилгыг анх гарсан цагаас нь эхлээд дэмжиж ажиллахаа илэрхийлж хамгийн түрүүнд элссэн орнуудын нэг бол Монгол Улс. Монгол Улсын үе үеийн Засгийн газар, төрийн тэргүүнүүд энэ санаачлагыг дэмжиж ажиллахаа удаа дараа илэрхийлж байсан.
Жишээлбэл:
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх 2021.07.16-ны өдөр БНХАУ-ын дарга Ши жиньпинтэй утсаар ярихдаа Монгол Улс цаашид “Бүс ба Зам” санаачилгыг идэвхтэй дэмжиж, олон талт хамтынажиллагааг бэхжүүлж, хүн төрөлхтний төлөөх хамтын ирээдүйг цогцлооход Хятад улстай хамтран ажиллахад бэлэн байна” гэдгийг илэрхийлсэн.
Гэвч дэлхийн хөгжлийн төв судалгааны байгууллагаас “Нэг бүс Нэг зам” санаачилгын хүрээнд дэд бүтцээ хөгжүүлэхийн тулд нэмж зээл аваад, авсан зээлээ тогтвортой төлж чадахгүй байдалд хүрэх, өрийн хямралд өртөх өндөр эрсдэлтэй 8 орноор Монгол Улс, Тажикстан, Лаос тэргүүтэй улс орнуудыг нэрлэж байсан.
Монгол Улс 2020 оны эцсээр БНХАУ-д ДНБ-ийхээ 30 орчим хувьтай тэнцэхүйц хэмжээний өртэй байсан.
Мөн БНХАУ-ын зүгээс короновирусын цар тахлын үед “Бүс ба зам” санаачилгын гишүүн улс орнуудад тулгарч буй хүндрэл,бэрхшээлүүдээ шийдвэрлэхэд нь зориулж маш их хэмжээний тусламж, зээл өгсөн.
Энэ хүрээнд Монгол Улс анх удаагаа БНХАУ-аас 100 сая ам.долларын зээл авсан.
Хэдийгээр БНХАУ-ын зүгээс “Бүс ба зам” санаачилгын зорилго бол нийтээрээ хамтран ажиллаж, хамтдаа хөгжих гэж зарлаж байгаа боловч нөгөө талаараа БНХАУ-ын хүн амын нягтаршил, хүйсийн тэнцвэргүй байдал ихсэж, ундны усны хомсдолд орж байгаа тул “Бүс ба зам” санаачилгын хүрээнд ямар нэгэн хязгаарлалтгүйгээр хятад ажилчид орж ирэх вий гэсэн хардлага мөн зарим хүмүүст байгаа.
Монгол Улс 2014 онд “Нэг бүс нэг зам санаачилга”-д нэгдсэн. Энэ санаачилгад 67 улс нэгдсэн бөгөөд эхний 6 дэмжигч орны дунд БНХАУ, ОХУ, Монгол Улс гурав байгаа. 2020 оны сүүлээр Европын удирдлагуудад хандаж Ши Жинь Пин дарга уриалга гаргахдаа Брюсел, Бээжин хоёрыг холбосон төмөр зам барих, бөгөөд энэ төмөр зам Монголоор дайрна.
Эдийн засгийн коридор гэдэг утгаараа ямар юмхийж болдогийг дэлхийд харулна гэж хэлсэн.
Бид эдийн засгийн коридорт нэлээн их итгэл найдвар тавьж байгаа.
Эх сурвалж:
А24 мэдээний агентлаг